Sezon ślubny w pełni, a wraz z nim… dla wielu z Was przedślubny stres i ślubne wątpliwości.
Przecież to decyzja na całe życie…
Skąd mam mieć pewność, że mój Książę z bajki za kilka lat nie zmieni się nie do poznania…
Dobry stres ślubny nie jest zły 😉 pokazuje, że macie świadomość słów wypowiadanej przysięgi 😉
Nie każda jednak z Was z tych wątpliwości wyjdzie obronną ręką… niektóre postanowią odwołać ślub i wesele. I powiedzmy sobie szczerze – jeśli wątpliwości są uzasadnione, to lepiej wycofać się, niż później żałować swojej decyzji.
Pisałyśmy już o tym co zrobić z pierścionkiem zaręczynowym po rozstaniu (TUTAJ). Dziś tekst o tym, kto w przypadku zerwania zaręczyn odpowiada za poniesione koszty odwołanego wesela.
Instytucja zaręczyn
Jak już pisałam w tekście dotyczącym zwrotu pierścionka, obecnie instytucja zaręczyn nie jest uregulowana prawnie i nie można jej zakwalifikować jako umowę przedwstępna. Obecnie zaręczyny to „tylko” zwyczaj (choć mało która kobieta pozwoli o nich powiedzieć „tylko”), który poprzedza zawarcie małżeństwa. Nie zawsze jednak tak było. Wcześniej instytucję narzeczeństwa regulował Dekret z dnia 25 września 1945 r. Prawo małżeńskie. W dekrecie tym znajdował się wprost przepis (art. 2) odnoszący się do sytuacji zerwania zaręczyn. Zgodnie z nim kto bez słusznych powodów odstępuje od zaręczyn albo daje drugiemu słuszny powód do odstąpienia, odpowiada wobec niego, jego rodziców lub osób działających zamiast rodziców za poniesione przez nich straty spowodowane uzasadnionymi przygotowaniami do zawarcia małżeństwa.
Jak sytuacja wygląda dziś?
Dziś ten przepis już nie obowiązuje, a Sąd Najwyższy w jednym z orzeczeń (sygn. akt II C 687/53) wskazał wprost, że Ustalone w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym zasady określające instytucję małżeństwa wyłączają możliwość traktowania małżeństwa z punktu widzenia „finansowego”, zwłaszcza zaś nie dopuszczają stosowania jakiejkolwiek presji w celu spowodowania zawarcia małżeństwa, tym bardziej zaś presji wywieranej groźbą ujemnych skutków finansowych dla osoby zrywającej przyrzeczenie zawarcia małżeństwa (…).
Nie oznacza to jednak, że osoba odstępująca bez słusznych powodów od zaręczyn, lub dająca drugiej osobie słuszny powód do odstąpienie od zaręczyn obecnie nie ponosi żadnej odpowiedzialności
W dalszej części przywołanego orzeczenia Sąd wskazuje gdyby okoliczności towarzyszące zerwaniu przyrzeczenie wskazywały, czy to na rozmyślne, czy to na lekkomyślne działanie osoby zrywającej przyrzeczenie i gdyby skutkiem takiego właśnie działania powstała dla drugiej strony szkoda majątkowa, żadne konkretne przepisy prawne nie stają na przeszkodzie zastosowaniu w takim przypadku ogólnych przepisów o odpowiedzialności za wyrządzoną szkodę.
Jaka jest podstawa naprawienia szkody?
Tak jak już wskazałam, obecnie nie obowiązuje żaden przepis, który wprost reguluje odpowiedzialność z tytułu zerwania zaręczyn, ale też nie ma przepisu, który zabraniałby oparcia swoich roszczeń na przepisach ogólnych.
Sądy najczęściej za podstawę prawną odszkodowania w takich przypadkach przyjmują art. 415 KC
Kto z winy swej wyrządził drugiemu szkodę, obowiązany jest do jej naprawienia.
Aby móc dochodzić, od osoby zrywającej zaręczyny naprawienia szkody za poniesione koszty niedoszłego wesela (odszkodowania) konieczne jest przypisanie osobie zrywającej winy oraz wykazanie związku przyczynowo skutkowego pomiędzy czynem a wyrządzoną szkodą.
Co istotne – oba te warunki (winy i związku przyczynowo skutkowego) muszą być spełnione łącznie.
Przykład:
Jeśli powodem zerwania zaręczyn była nieprzemyślana/pochopna decyzja o ślubie, to osobie zrywającej zaręczyny można zarzucić lekkomoślność stanowiącą jedną z postaci winy.
Jeśli jednak powodem zerwania zaręczyn była np. przemoc w związku, to osobie pokrzywdzonej działaniem partnera nie można przypisać winy.
Pamiętaj, że każda sprawa jest inna…
Sprawę zawinienia i związku przyczynowo skutkowego w każdej sprawie należy oceniać indywidualnie.
Wszystkim Wam i każdej z osobna życzę, żeby stresu i wątpliwości przedślubnych było jak najmniej. Pamiętajcie jednak, że to decyzja „co do zasady” na całe życie i nawet w ostatniej chwili macie prawo się wycofać.
Zwrot darowizn otrzymanych przed ślubem
W tekście dotyczącym zwrotu pierścionka zaręczynowego pisałam o podstawach prawnych jego zwrotu (przeczytasz go TUTAJ). Te same zasady co w przypadku pierścionka zaręczynowego obowiązują w zakresie zwrotu darowizn dokonanych przez narzeczonych na poczet zawarcia małżeństwa.
Tyle w teorii, a chcecie zobaczyć jak taki proces o zwrot pierścionka i odszkodowanie za odwołanie wesela wygląda w praktyce?
Podsyłamy link do symulacji rozprawy przeprowadzonej na Akademii Krakowskiej 😉
Co do zasady na rozprawach nie używamy tyle łaciny 😉 ale mniej więcej tak to wygląda w praktyce 😊
https://www.youtube.com/watch?time_continue=176&v=U3g-HSK9FaY
Olga
Przypisy
Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 lipca 1953 r., sygn. akt II C 687/53
art. 415 Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny tj. z dnia 9 lutego 2017 r. (Dz.U. z 2017 r. poz. 459)